vrijdag, april 29, 2011

Het Nederlandse vermogen is van en voor ons allemaal

Gisteravond zat ik (letterlijk ook) ter elfder uren mijn bonnetjes te verzamelen voor de kwartaalaangifte BTW. Ik haat dat. Ongewenst gedoe werk ik graag mijn bestaan uit. En dus vroeg ik me al sorterend af dat niet handiger kan. Dat bracht me terug op een oude ingeving. Eén die zo simpel is dat ik eigenlijk niet durf te ventileren, maar die door zijn eenvoud steeds weer omhoog komt. Dus nu wil ik hem aan jou voorleggen met een verzoek om commentaar. Het is eigenlijk meer een zienswijze dan een idee. Maar alstie klopt, zouden we er misschien iets mee kunnen willen... Aanleidingen en onvrede genoeg over onze huidige fiscaal financiële economische onzekerheden toch?

Goed, dit is de redenering:
De omvang van de NL economie is volgens mij bekend bij het CBS. Dat geheel is en wordt uitgedrukt in een geldbedrag in Euro's. Ik stel me de Nederlandse economie voor als het totale bezit van ALLE Nederlanders samen. Dat is simpel gezegd, want in de werkelijkheid is dat vermogen ultra versnipperd in allerlei "deelnames" binnen en buiten Nederland. Maar officieel is dat allemaal geadministreerd, geregistreerd en bekend bij de overheid. Het saldo ligt per saldo keurig vast, zeg maar. Alles is òf eigendom van een (rechts-)persoon òf van de overheid. Het groeit of krimpt in omvang. Intern verschuift bezit tussen allerlei eigenaars maar dat is het in principe zo'n beetje.

Elke Nederlander heeft in dat beeld een stukje privé eigendom en is door zijn burgerschap onverdeeld mede eigenaar van het openbaar domein. (Ik vraag me af of wij dat wettelijk wel zo hebben gedefinieerd.) Daardoor vroeg ik me af waarom we dan ons bezit zo ingewikkeld op allerlei banken hebben staan. Ik ken de historische ontwikkeling, maar de logica suggereert mij nu iets anders.

Stel nu dat al het geld van alle Nederlanders bij elkaar wordt gelegd en wel in de Nederlandse schatkist. Dat lijkt mij de zekerste plek. Dan zou ik mijn spaargeld en belastinggeld op 1 adres hebben en slechts de grens tussen mijn persoonlijke bezit en mijn algemeen belang zou fluctueren. Nooit meer belasting betalen, alleen de nieuwe verhouding aangeven van jouw persoonlijke bezit ten opzichte van ons gezamenlijke vermogen.

Dat is in wezen het idee. De implicaties en consequenties zijn natuurlijk enorm. Ze overstijgen naar ik inschat op dit moment de grenzen van het haalbare. Maar dat doet niets af aan het principe en mijn nieuwsgierigheid. Mijn belangrijkste vraag is nu: Klopt dit idee in principe? Zo ja, waarom hebben we dan nog banken? Dat zijn toch overbodige onbetrouwbare tussenhandelaren die speculeren met mijn (on-)zekerheden?

maandag, april 25, 2011

Oei, een menselijk maar fataal probleempje

Onze meest fatale menselijke eigenschap, is wat in het Engels Group Selfishness heet. Ik lees deze term net in de nieuwe eos en ik herken het gevaar ogenblikkelijk. Door deze definitie vallen er allerlei kwartjes. Het afgelopen half jaar is mijn denken vooral beïnvloed door twee boeken die elkaar lijken aan te vullen. "Irrationaliteit" van Stuart Sutherland en "De natuurlijke leider" door Mark van Vugt en Anjana Ahuja. Met het verhaal van Christian De Duve wordt het beeld completer en de dreiging die het bevat evidenter. Het grootste gevaar voor ons voortbestaan schuilt in ons!

We zijn voornamelijk instinctief reagerende groepsdiertjes. We handelen uit gewoonte en reageren op gevoel. Denken kost veel energie. Ik heb persoonlijk de indruk dat veel mensen het bij voorkeur mijden, mogelijk om die reden. Bij mij moet je 's ochtends ook niet meteen TE moeilijk doen. Pas bij problemen die intelligentere reacties vereisen dan reflexen, routine of een gevoelsmatige reactie gaan we denken. Dat heet dan ook NAdenken. Achteraf dus... als het probleem manifest is, als het kalf al verdronken is. Oei, denk je dan...
Nu dreigen we zelf ten onder te zullen gaan. Wees eerlijk: Hoe serieus ben jij nu al in je gedrag beïnvloed door de toekomstige mogelijkheid van overstroming, radioactieve straling en andere dreigingen? Wat dacht je van het weer vandaag? Prettig he? Terwijl we mogelijk als een kikker worden gekookt. Maar nu... NU voelt het wel heel behaaglijk, toch? Laat ik het bij mezelf houden; Vooruitdenken vind ik heel moeilijk. En dat soort gedachten omzetten in concrete keuzes stuit op weerstand. Eerst bij mezelf en vervolgens bij iedereen.
Doe niet ingewikkelder dan nu nodig is, is de overheersende boodschap.

Verstandig handelen is niet iets dat even spontaan en automatisch ontstaat in ons aller voordeel. We lijken hier een natuurlijke grens te vinden. Eén die onze dood zal kunnen worden als we die niet slim weten te omzeilen. En juist die slimheid... Oei, dat is dus echt een probleem. Alleen als ik zo relaxed ben, dat ik kan dagdromen - op een vrije paasmaandag als vandaag - kan en durf ik vrijelijk te denken over deze hypotheses. Onder de druk van de alledaagse zorgen hindert de stress effectief mijn intelligentie. Deze ervaring schijnt ook wetenschappelijk te zijn onderbouwd, maar ik ben nog niet slim genoeg geweest om dit probleem structureel op te lossen. Veel verder dan wat ik hier weet op te schrijven ben ik nog niet.

De natuurlijke omvang van een groepje mensen is zo'n 15 personen. Die hoeveelheid kan een gemiddeld mens op gevoel, zonder verder bewustzijn, hanteren. Grotere groepen vereisen formele en dus bewuste ordening. Dan ontstaat er specialisatie ofwel rolverdeling, functioneel en hierarchisch. (De patronen die Clare Graves ontdekte, vormen voor mij nog steeds de meest adequate beschrijving.) Dat heeft niet veel te maken met intelligentie. Ook bij veel insecten en andere levensvormen komt het voor.

Nu is er in ieder gezond mens de instinctieve neiging het eigen groepsbelang te verdedigen tegen elk ander groepje. "De anderen" worden gevoelsmatig gezien als bedreigend en dus als vijanden en zelfs onmensen. En daartegen zijn we niet mals. Zodra iemand er niet "bij hoort" mag die persoon vrezen voor zijn veiligheid en zelfs zijn leven. De geschiedenis wemelt van de pijnlijke voorbeelden, maar je eigen herinneringen aan je lagere schooltijd bijvoorbeeld kon wel eens illustratiever zijn. Dit gedragspatroon is ook wetenschappelijk in kaart gebracht en staat nu bekend als "Otherisation". In de TV serie LOST heten de tegenstanders ook simpel: The Others. De wreedheid en angst die daarbij hoort, wordt daar uitputtend gedemonstreerd.

Sinds ik decennia terug "De tranen van de krokodil" las, heb ik de latente angst gevoeld die door wetenschappers als Christian De Duve en Kathleen Taylor op andere wijze is benoemd. We lijken veroordeel tot evolutionair gevormd gedrag die in combinatie met onze technische vermogens lijdt tot zelfmoord van onze soort. Op deze manier overwoekeren we vroeger of later onze planeet en de bronnen die ons voeden. Ons gedrag is even natuurlijk als dat van een sprinkhanenzwerm. Met een vergelijkbare dramatische uitkomst: Alles op en wij creperen... Oei, een onprettig vooruitzicht!

Terwijl mijn brein vooruitloopt op mijn betoog, (Help! We moeten iets DOEN!) wil ik mezelf nu dwingen tot een bruikbare definitie van het probleem. Tijd voor persoonsonafhankelijke gestructureerde probleemoplossing. Dit gaan we niet reden met de traditionele methoden.
Ons ongewijzigd natuurlijk gedrag, als individu EN als groep veroorzaakt ons uitsterven. Dat is mijn probleemdefinitie voor nu. Misschien is het dus verstandig om hier een projectgroepje op te zetten. Interesse iemand? Wie zou in dit groepje horen? Met die vraag ben ik even aan het eind van mijn mentale elastiekje. Maar ik hoor graag reacties. Dit is nog niet klaar dus...

zondag, april 10, 2011

Human behaviour threathens earth balance

The earth is a system as a whole. After an evolution of millions of years it developed a fine tuned balance. With life, ours too, depending on that. Now these last decades we are discovering we can and do use so much energy that this balance is threatened. And ultimately this will destroy life, especially our offspring. Axel Kleidon of the Max Planck Institute is the first to do the math on this. And is findings are very unwellcome information...

Amplify’d from www.newscientist.com

WITNESS a howling gale or an ocean storm, and it's hard to believe that humans could make a dent in the awesome natural forces that created them. Yet that is the provocative suggestion of one physicist who has done the sums. He concludes that it is a mistake to assume that energy sources like wind and waves are truly renewable. Build enough wind farms to replace fossil fuels, he says, and we could seriously deplete the energy available in the atmosphere, with consequences as dire as severe climate change. Axel Kleidon of the Max Planck Institute for Biogeochemistry in Jena, Germany, says that efforts to satisfy a large proportion of our energy needs from the wind and waves will sap a significant proportion of the usable energy available from the sun. In effect, he says, we will be depleting green energy sources. His logic rests on the laws of thermodynamics, which point inescapably to the fact that only a fraction of the solar energy reaching Earth can be exploited to generate energy we can use.


Wind and wave farms could affect Earth's energy balance

This article has elicited a considerable amount of interest, and some criticism.
The idea that we can draw endless supplies of clean energy from the wind and waves just doesn't add up
Read more at www.newscientist.com
 

donderdag, april 07, 2011

Sleep is good for my brain

Considering all the input I had to process last weeks plus all the switching between different important topics, no wonder I just feel link sleeeeeping as soon as the dust settles.

Amplify’d from www.huffingtonpost.com

a new study suggests that during sleep our brains actually choose to focus memory building on information it thinks will be important in the future. This tells us a few things:



  • We actually forget most of the information we process each day


  • We tend to remember things because we think they are important


  • The brain knows which pieces of information we consider important and highlights them for memory storage


  • A good night's sleep is a necessary step to really solidify information in our memory


There are some people with better memories than others, but even the mental athletes who win memory competitions know they won't do very well on a poor night's sleep!



The brain is actually more active during sleep when you know you need to remember particular information. This is just one of the many active things the brain does while you're sleeping, and is one of the reasons why quality sleep is so important for everyone -- especially during early life, when the brain is rapidly maturing and highly changeable.


Sleep Your Way to Better Memory

Read more at www.huffingtonpost.com
 

woensdag, april 06, 2011

Zonnepaneel is vastgoed

De toekomstige meerwaarde moet mi gewoon in de hypotheek zitten.

Maar dit helpt ook.

Amplify’d from www.duurzaamnieuws.nl

Het enige dat hier voor nodig is, is een vrijwillige opslag op de gemeentelijke belasting van de bewoner die zonnepanelen laat plaatsen. Omdat de besparing op de energierekening hoger is dan de opslag, zal een volgende huiseigenaar weinig bezwaar hebben om die verplichting over te nemen. Tegelijk is het debiteurenrisico nu acceptabel voor financiers want het percentage wanbetalers bij belastingen is doorgaans laag.   



De Raad van de Gemeente Groningen heeft afgelopen maand goedkeuring gegeven voor een onderzoek naar een mogelijke introductie van dit concept in Nederland: de Woninggebonden Energie Investering (WEI). 

Read more at www.duurzaamnieuws.nl