zaterdag, december 19, 2015

Halve waarheden

Wie links of rechts denkt, gebruikt maar de helft van zijn hersens. Ik moet opzoeken wie dat zei, maar ik kom het maar al te vaak tegen. Dat leidt tot discussies waarin de opponenten elkaars zwakke punten aanvallen om hun eigen gelijk te bewijzen. Maar dat werkt niet. Beide standpunten evolueren daardoor juist tot sluitenende betogen, dankzij de reacties op elke oorspronkelijke zwakheid in het verhaal. Wat resteert is twee tegengestelde sluitende betogen. Waar niets meer tegenin in te brengen is. Twee verhalen die elkaar uitsluiten.

Maar geen van beide omvatten ze de hele waarheid. Het zijn dat soort onvolledige waarheden, die mij tegenwoordig storen. Het is niet dat wat wordt beweerd onjuist is, maar het is maar de halve waarheid waar de aandacht op wordt gericht. En niemand lijkt het andere onbelichte deel te missen. Je ziet immers niet wat je niet ziet...

dinsdag, november 03, 2015

Darwin, Enron en erger.

Op facebook, waar ik vaker kom dan op mijn blog, las ik een link naar dit blog van een zekere Johan Sanctorum. Over de eenzijdige focus van de huidige Belgische en Vlaamse en Antwerpse overheid op het belang van het 'bedrijfsleven' met het "accent op financiële en fiscale voordelen aan het bedrijfsleven, ten koste van het gezinsbudget."

Ik was niet van de partij bij de beschreven bijeenkomsten, maar als deze analyse klopt, verklaart dat het drijvende gevaar achter de huidige politiek ontwikkelingen. De suggestie is dat egoïsme de grootste menselijke deugd is en het kapitalisme als logische maatschappelijke consequentie daarvan. Het 'elk-voor-zich' is wat ons drijft en hoort te drijven. De vrijemarkteconomie moet dat egoïsme maximaliseren, waardoor de overheid overbodig wordt. Schaf vooral alle sociale voorzieningen af en laat het recht van de sterkste gelden. 
Als dat waar was was Amerika ons nog steeds lichtjaren vooruit in welvaart, welzijn en welbehagen. Je moet daar buitengewoon immuun zijn voor de werkelijkheid om niet te zien dat dit systeem inmiddels de samenleving heeft uitgehold en corruptie bij de machthebbers meer regel is dan uitzondering.
De uitwerking van te eenzijdig Darwinisme is het treffendst gedemonstreerd bij Enron, waar precies deze opvatting de basis was van de bedrijfsstrategie.

Wat klopt er dan niet?
Egoïsme is toch één van de meest oorspronkelijke drijfveren in de natuur en onze maatschappij? Darwin heeft volgens mij wel gelijk, maar - en daar schuilt het gevaar - hij heeft slechts een deel van de evolutionaire krachten geduid. (Om met Taleb te spreken, hij heeft de zwarte zwaan over het hoofd gezien.) Dat blijkt zodra zijn zienswijzen zonder meer worden toegepast. Dan ontstaat er geen stabiele evenwichtige ontwikkeling, maar een steeds ondraaglijker verschil tot het systeem sneuvelt.

Wat Darwin heeft gemist, is later beschreven door de biologe Margulis. Maar omdat 'men' al voldoende had aan ook eerst verguisde verklaringen van Darwin, is haar ontdekking om het hardst gekleineerd. Terwijl het een elegante tegenhanger is van Darwin's werk. Of het toeval is laat ik buiten beschouwing, maar de man Darwin nam de selectiekracht van concurrentie waar en de vrouw Margulis beschreef de harmoniserende werking van symbiose en samenwerking. Juist het samenspel van die tegengestelde en onverenigbare krachten creëert de wereld zoals wij die kennen. In een voortdurende beweging rond de balans tussen pro- en asociaal gedrag.

Vanuit een standpunt waarin beide drijfveren meespelen, wordt zichtbaar welke problemen ontstaan door een eenzijdige 'kapitalistische' benadering. Als het belang van wederkerige afhankelijkheid wordt weggeorganiseerd ten faveure van onafhankelijk vrij concurrend ondernemerschap, dan ontstaat een koude onveilige maatschappij waar de zwakken geen plaats of bescherming kunnen vinden. Volgens Darwin zullen ze onvermijdelijk sterven om plaats te maken voor de sterke overwinnaars. Vanuit je comfortabele zetel lijkt dat nog misschien aanvaardbaar zoalg het gaat over asielzoekers, steuntrekkers en andere marginalen. Maar volgens deze redenering hoef je ook niets te gunnen aan zwakkelinge als je oude vader en moeder, of waarom dan ook,  je eigen kinderen! Die kosten ook alleen maar tijd, aandacht en energie zonder dat ze meteen iets opleveren.

Misschien uitgezonderd de meest geharde psychopaat zal bijna iedereen nu de aandrang voelen om de bovenstaande redenering te ontkrachten. En die drang is precies de tegenkracht die Margulis wist te duiden. Naast keihard en noodzakelijk egoïsme bezitten gezonde mensen ook een natuurlijke sociale drang. En de geschiedenis bewijst keer op keer dan juist samenwerken het succes van een samenleving definieert. Ook het falen van socialisme of het door mij bewonderde hippiedom is hiermee verklaard.
Wordt een element gemist in de definitie van een politieke visie dan lopen we gevaar. Gecombineerd met de bewezen corrumperende werking van machtsconcentratie vormt het een recept voor problemen. En nog wel volledig onafhankelijk van goede of slechte bedoelingen!

donderdag, april 23, 2015

Absoluut en stiekem eigendom lijkt uit de tijd

Ik las deze donderdag 23 april een goed artikel in de Correspondent over hoe wij onze zaken delen en beschermen. Mis ik iets, vraagt de auteur. Hangt vooral af van wat je als grens, als kader hanteert, denk ik. Er zijn twee aspecten die me al tijden jeuken.
Ik probeer het kort te verwoorden. Als ik daardoor onduidelijk ben, laat weten.

1.
Doe even een digitale denkoefening, bewust heel zwart wit. Kies dus voor je verder leest. Welke eindsituatie is in zijn totaliteit beter: 

Alles geheim, of alles openbaar? 

Ik neig naar het laatste. Iedereen mag een camera in mijn toilet zetten, zolang ik ook alles weet van die gast. Ook mijn bankgegevens mag je zo weten. Als ik maar kan weten wie er met zijn vingers aan mijn spullen zit. Juist dat laatste, dat dat lastig is, is het echte probleem. Hekken, digitaal of materieel, zijn primitieve verdedigingsmiddelen, geen oplossingen. 
Ik vermoed dat een diametraal andere benadering misschien beter is.

2.
Er is ook iets fout met de notie van eigendom. Ook die is te primitief voor woorden. Het is nu mogelijk en wettelijk beschermd om stiekem dingen te hebben. Om volstrekt anoniem bezit te vergaren zonder je met de wereld te hoeven verhouden hoe je ermee omgaat. Dat bevoordeelt asociaal gedrag. Ik begrijp niet waarom. Hier zit de echte angel vermoed ik.

Abdullah Öcalan heeft succesvol de natiestaat, een andere vanzelfsprekendheid, in vraag gesteld. Je geeft zelf aan al dat nationale oplossingen de facto onzin zijn.
Nu beginnen deze twee andere rariteiten me meer te storen. In een maatschappelijk kader gezien zijn stiekeme zaken en absoluut eigendom historische artefacten die de ontwikkeling hinderen van het globale systeem.

dinsdag, maart 24, 2015

Rozen voor mijn moeder

Ik heb net simpele rode rozen gehaald. Die ga ik straks bij mijn moeder leggen. Als afscheid. Van haar. Van haar leven. Van het voltooide moederschap van acht kinderen. In het gezelschap van mijn enige dochter Rosa. Een mooie generatielijn, zonder interferentie van de ook gekwetste zielen van de rest van het gezin.
Vijf jaar geleden heb ik mijn moeder nog meegenomen naar Ulrum, haar geboortedorp in het noordelijkste deel van Groningen. Zoals met alles, ietwat tegen haar zin. Het leven 'nemen' heeft ze nooit geleerd.
Daar verzon ik dat ze haar eigen moeder, die ze nooit heeft gekend, zou kunnen gaan groeten bij haar graf. Dat was natuurlijk overbodige onzin, maar uiteindelijk gingen we toch bloemen kopen om er neer te leggen. Eenmaal in de winkel was het opeens Haar Eigen Wijsheid die het overnam. Het moesten simpele rode rozen zijn. En zo is het gebeurd. Later hoorde ik via mijn zus dat ze 'toch wel' blij was dat ze dat had gedaan. Vanavond krijgt ze rozen van mij...

woensdag, februari 11, 2015

Creating Wisdom

I would see "Practise" as WORK. Rigourous work, so a spade represents it well. Knowledge is the state BEFORE that.

Applied Knowledge THROUGH Practise gives Experience and Competence.

And executed with Love, Care and Attention you gain Insights and eventually Wisdom. Takes about a lifetime.

Doelmatig gemak

Ons lijf, onze biologische huishouding (lees: 'economie') weet dat het efficiënter is om alleen te werken als het onvermijdelijk is. Dus pas als iets FOUT gaat. En dan hebben we Opwinding nodig om in aktie te komen.
Werkte prima op de savanne, maar onze moderne samenleving (h)erkent onze natuurlijk menselijke werkwijze nog nauwelijks.
Anders gezegd: Onze moderne samenwerking is niet afgestemd op onze gegeven instincten. (bv groepsdwang, gemakszucht, etc...)

zaterdag, januari 24, 2015

immuunsysteem

Kanker heeft helemaal niets te maken met je immuunsysteem, of de conditie ervan. Het immuunsysteem is er om kwalijke invloeden van buiten te bestrijden. Kanker is 'eigen' en daar heeft het immuunsysteem niets tegen.

vrijdag, januari 09, 2015

An overview of graphic facilitation.

It is easy to understand that architects and building contractors can not communicatie effeciently without proper drawings and maps. 
But this also applies to any other field that needs to convey complex situations and have meaningful conversations about it.

Graphic facilitation is a still emerging field that started around the turn of the century. I did it for years, before it had a name. It was in 2006 I first found the Grove on internet and the same year encountered people who did related stuff. Today ii is growing very fast.

USA Pioneers in this field are David Sibbet  and Dave Gray.
David founded the Grove
Dave founded Xplane
Profesionally I regard myself as being on the same level. But I failed in building a company out of it. I hate to lead, to control and waste my time organizing the life of others. ZICHT is still a one man company.

I worked at IMD a lot with Keith Bendis. He is essentially cartoonist and illustrator. His interest lies in drawing and not the business content, so he just does recording. With a crazy syle and sense of humor.
Brandy Agerbeck is very good content wise. And then there are a lot of lesser gods, but this should help you to get a good impression.

Hebben we dit niet zelf gecreëerd?

Ik heb de eerste gastarbeiders zien binnenkomen. Apart gehouden in barakken op het fabrieksterrein, waar ik als jongen vakantiewerk kwam doen. Vriendelijke boeren die naast me de gekte van de lopende band verdroegen. Ik drie weken, zij jaar na jaar. En de gasten zijn nooit terug gegaan, maar haalden uiteindelijk hun familie hierheen. Want je leven geven in de fabriek was een toekomst geven aan je kinderen.

Maar wij hebben schandelijk nagelaten deze gasten een fatsoenlijke permanente plaats in ons midden te geven. En we hebben ze niet veilig in ons midden opgenomen, maar we hebben ze geëxploiteerd en verwaarloosd. De eerste generatie is 'verbruikt human capital'. Dat deze laisser faire behandeling als postmodern multiculturele tolerantie werd weggezet, doet niets af aan onze gemakzucht. Er niet echt bij horen is een pijn die biologisch is geprogrammeerd en niet cultureel. Wat doe je als je er niet echt bij mag? Dan begin je toch je eigen kringetje? Eén die zich afzet tegen de rest. Dat is voor moslimextremisten niet anders dan voor bijvoorbeeld de gothic gasten.

 Wij associëren onze betere welvaartspositie graag met een 'betere' of 'ruimere' opvatting over het bestaan en onze samenleving. Ik hoop dat dat waar is. Maar daar hoort dan een eerlijk zelfbewustzijn bij en het vermogen verantwoordelijkheid te nemen voor eigen fouten en nalatigheden. Dus als we naar de oorzaak willen, moeten we naar onze Nieuwe Nederlanders toe en in gesprek gaan over onze nalatigheden.  

maandag, januari 05, 2015

Samuel Bowles on how humans came to be moral and cooperative.

In his book A Cooperative Species: Human Reciprocity and Its Evolution
Bowles explains the following:

Genetic and cultural evolution has produced a species in which substantial numbers make sacrifices to uphold ethical norms and to help even total strangers. Cooperation with fellow group members has been essential to survival. Groups that created institutions to protect the civic-minded from exploitation by the selfish flourished and prevailed in conflicts with less cooperative groups.
Key to this process:

the evolution of social emotions such as shame and guilt,
our capacity to internalize social norms so that acting ethically became a personal goal rather than simply a prudent way to avoid punishment.

zaterdag, januari 03, 2015

Moeten we weg bij Facebook?

In Trouw een artikel met bovenstaande titel.
Ik heb bewust gekozen om op fb te reageren en niet bij Trouw. Wat betekent dat? 

Heel veel mensen, voor - en tegenstanders, vinden fb fijn om zo allerlei contacten bij te houden. Blijkbaar is er daarvoor geen betere plek. Anders zaten hier niemand meer.

Wat is hier nieuw aan? Alles wat ik deel en door anderen wordt 'geliked' is door mijzelf op dit gratis platform openbaar gemaakt. Precies zoals ik iets deel met een vriend die het vervolgens doorverteld. Dan begint het vuurtje te lopen. Alleen op fb gaat dat 1000 keer sneller. En handiger ook.

We doen dit op de website van Mark Zuckerberg c.s. En daar gelden zijn regels. En het is helder dat hij ons contacten-netwerk zo goed faciliteert uit eigenbelang. Zoals je je verplicht tot consumptie in een café, aanvaard je hier advertenties omdat je zo voor je aanwezigheid betaald. Tot zover lijkt het me redelijk fair.

Wat is nu het echte nadeel? Ik zie er nu twee:
1
Zelf vind ik het lastig dat ik over deze 'deal' nauwelijks kan onderhandelen. Het is te doen of te laten. Hoe praat ik als individu met een 'instituut'?
2
En er komt een punt dat fb zo groot wordt dat ons collectieve voordeel bijna een maatschappelijk belang wordt. Zoals niemand nog zonder internet kan. Dat is gelukkig formeel van niemand.

Wat moeten we doen als een privé onderneming zo groot en machtig wordt dat we niet zonder kunnen of willen? Dat probleem hebben we al. Banken zijn privé ondernemingen die we niet durven afschaffen, ook al is bewezen dat ze ons bedriegen en bestelen. 

Het 'fb probleem' lijkt me een veel algemener probleem. We creëren 'instituten' die groter worden dan onszelf. En sommigen worden monsters die zich tegen ons keren. 

Ik heb in alle discussies nog geen oplossingen gehoord. En zelf tob ik daar wel over. Iemand ideeën?