dinsdag, november 12, 2013

Weg met de werkgelegenheid

Rutger Bregman van De Correspondent schrijft verfrissende en uitdagende stukken over ons maatschappelijk systeem. Deze dinsdag 12 november een artikel over de technologie die veel banen overbodig maakt. Ik lees ze met plezier en reageer ook op de site. Dat heet daar bijdragen. Dit artikel is een bewerking van mijn spontane bijdragen daar. 

Rutger stelt dat het banenverlies een probleem is. Mensenwerk lijkt in Rutgers artikel maar in één vorm te bestaan. Maar werk hebben en doen is helemaal niet identiek aan het hebben van een baan. Dit uitgangspunt, deze framing bestrijd ik. Dankzij de techniek hoeven wij minder en minder hard te werken. Op zich is dat alleen maar fantastisch. Kijk maar naar je eigen keukenrobot. Wat is eigenlijk het probleem? In ieder geval niet de techniek!

Het probleem is juist dat werknemersschap. Een werknemer (in een los of vast dienstverband) aanvaardt zelf en 'vrijwillig' een onderdanige positie in een hiërarchie in ruil voor de schijnzekerheid van een voorspelbaar inkomen. De ondernemer annex werk'gever' organiseert dat werk en verhandelt de resultaten op de wereldmarkt. Met alle risico's op winst of verlies.

Wie heeft er werkgelegenheid nodig? Als ooit ALLE werk door machines worden gedaan zijn onze inspanningen verder overbodig. Prima toch? Maar de meeste mensen zijn liever hun hele leven gemakzuchtig loonslaaf dan echt verantwoordelijk te zijn voor zichzelf. En koken als de spreekwoordelijke kikker ongemerkt langzaam gaar in de egocentrische kortzichtige comfortzone die men carrière noemt.. Volgens mij maken veel te weinig mensen gebruik van hun echte vrijheid. Ik vermoed en vrees dat dit ook voor de meeste lezers geldt/gold...

Werknemen is vooral een specifieke truuk om een zo klein mogelijk deel van de resultaten te verdelen. 
De huidige loonslaven werken voor de bezitters van deze tijd. Als dat straks machineslaven zijn, kunnen wij dus allemaal vrije mensen zijn. Heerlijk.

We hebben nu alweer en nog steeds hetzelfde 'economische' (leest de letterlijke betekenis: huishoudelijke) probleem als bij het afschaffen van het paard of de stoommachine:. Hoe verdelen we de lusten en de lasten op een eerlijke, rechtvaardige en duurzame manier.

Ik ben net begonnen in het boek 'Anti-fragiel' van Taleb. Ik ben pas bij de proloog. Maar hij slaat al een paar spijkers flink op de kop. Op pagina 3: '...de grootste veroorzaker van crises: de afwezigheid van 'skin in the game', persoonlijk financieel risico bij het werk. ' Dat geldt voor veel te veel spelers in de huidige economie. Niet alleen voor politici, bestuurders en bankiers, maar ook voor elke loonslaaf die zeker is van zijn inkomen, zolang zijn lanterfanten maar niet opvalt.

Elk mens mag zich voor 100% deel achten van de mensheid als geheel. Maar we zijn biologisch veroordeeld tot een onzuivere neiging tot oneerlijkheid. En die wordt gevaarlijk versterkt door ongelijkheid in macht. Dit artikel verhaalt van de overtuigende bewijzen. Rijke mensen worden door hun macht asociaal, oneerlijk en egocentrisch zonder dat te merken. Dit is het echte probleem: We have met the enemy and it's us! 

1 opmerking:

Nymphen zei

Je laat het zo simpel lijken, terwijl er zo'n grote verscheidenheid aan mensen bestaat! Sommige mensen willen en kunnen alleen maar ten dienste staan van.. Zij zijn, in hun ogen tenminste, geen loonslaven en nemen ze wel verantwoordelijkheid voor zichzelf door op deze manier een eigen (beperkte) vrijheid te bekomen.
En het hebben van een baan (= zekerheid van inkomen), is heel nodig want zonder deze 'zekerheid' zijn velen gedoemd om in een neerwaartse spiraal terecht te komen. Er kan een mens veel overkomen: een huis dat afbrandt, een dierbare verliezen, diefstal en inbraak.. daar geraken we als mens na verloop van tijd wel overheen. Het krijgt een plaats; maar het niet hebben van een baan wordt als zeer zwaar ervaren en emotioneel gezien, moeilijk te verteren of te plaatsen wat depressie tot gevolg kan hebben.

En ja, sommigen zullen lanterfanten! Je zal altijd en overal profiteurs vinden in gelijk welk systeem. Die biologische veroordeling speel je niet kwijt door de ongelijkheid in macht weg te werken. Er zijn nu eenmaal mensen die door hun verworven macht enkele karaktertrekken die lagen te sluimeren, meer tot uitdrukking laten komen. Ze hadden het altijd al in zich!
We are always our own enemy!